Shakespeare'i Anarken

Bazı tarihçilere göre Shakespeare 23 Nisan 1564 doğmuş, ancak Shakespeare’in kesin hangi tarihte doğduğuna dair herhangi bir belge veya kayıt mevcut değil. Kilise kayıtlarına göre vaftiz tarihinin 26 Nisan 1564 olduğu Biliniyor. Londra’nın kuzey batısında Stratford-upon-Avon kentindeki Holy Trinity Kilisesi kayıtlarına göre Gulielmus Filius Johannes Shakespeare, 26 Nisan 1564 tarihinde vaftiz edildiği belgeli bir gerçek. O dönemlerde doğum sonrası ilk günlerde bebek ölüm vakaları çok olduğundan Hristiyan ailelerinin doğumdan hemen sonra veya doğumu takip eden ilk pazar günü yeni doğan bebekleri vaftiz ettirdikleri de biliniyor. Bunun nedeni; bebek şayet ölürse Hristiyan olarak ve Hristiyan geleneklerine göre defnedilmesi… Tabii bu doğumtarihi hep bir efsane olarak kalacaktır, çünkü her ne kadar vaftiz tarihi kesin olarak biliniyorsa da, Shakespeare’in vaftizden üç gün önce doğduğunu kimse kesinlikle belgeleyememiştir.

İngiltere’nin koruyucu Azizi olan St George, 23 Nisan 303 tarihinde vefat etmiş, bu nedenle de her yıl 23 Nisan İngiltere’de Saint George günü olarak anılır. İngilizler aynı değeri Shakespeare’e de layık görmüş olabilirler ya da Shakespeare’inölüm günü olan 23 Nisan’ı (1616) aynı zamanda doğum günü olarak kabul ederek Shakespeare’i daha da bir efsaneleştirmek istemiş olabilirler.

Babası, günün şartlarına göre mütevazi bir tüccar iken zengin bir hanım ile evlenerek zenginler kategorisine girer (o dönemlerde kadınların mülkleri kocalarına geçerdi) ve Belediye meclisi üyeliğine kadar yükselir, Shakespeare 18 yaşında iken 26 yaşında Anne Hathaway adlı bir hanım ile evlenir ve Susanna adlı bir kızları (26 Mayıs 1583) ile Judith (kız) ve Hamnet (erkek) adlı ikizleri ( 2 Şubat 1585 ) olur. Hamnet 11 yaşında iken Veba hastalığına kapılıp ölür.

Shakespeare ikizlerin doğumundan bir müddet sonra zamanının büyük bir kısmını Londra’da geçirmeye başlar. O artık bir oyuncu olmayı kafasına koymuştur ve 1592 yılına gelindiğinde henüz 28 yaşında iken hem yetenekli oyunculuğu hem de oyun yazarlığı ile Londra’da adından takdirle bahsedilen bir sanatçı haline gelmiştir.

Burada sizlere Shakespeare’in dünyaca ünlü oyunlarından ve sonatlarından bahsetmeyeceğim, bunlar zaten birçoğunuz tarafından biliniyor. Shakespeare hakkında daha az bilinen bazı konuları sizlerle paylaşacağım. Shakespeare, yüzyılların yetiştirdiği en önemli edebiyatçılarından biri olmasına rağmen çocuklarından hiçbiri okuma yazma öğrenmemiş. 11 yaşında ölen Hamnet eğer yaşasaydı, belki iyi bir eğitim görebilirdi ancak kızlar için bunu söylemek o dönem için maalesef mümkün değildi.

Shakespeare Soyağacı maalesef torunlardan öteye geçememişve 1670 yılında Susanna’nın kızı Elizabeth’in ölümü ile son bulmuştur. Elizabeth iki kez evlenmesine rağmen hiç çocuğu olmamıştır.

1500’lerin sonlarında İngiltere’de patlak veren Veba salgını sadece Londra’da 40,000 civarında insanın canını alırken Shakespeare Ailesi bir tek genç Hamnet’i kurban vermiş ve William ile ailenin diğer fertleri canlarını kurtarmışlardır. Çağdaşı olan birçok sanatçının aksine Shakespeare yaşadığı dönemde iyi bir servet edinmiş ve varlıklı bir şekilde ölmüştür. O dönemlerde sanatçılar genelde yoksulluk içinde ölürlerdi. İlk oyunu olan “Veronalı İki Centilmen – The Two Gentlemen of Verona”yı 1589’da yazmaya baslamış ve 1591’de bitirmiştir.* “Assassination”–öldürmek, cinayet- ve “methinks”–galiba, bence, bana öyle geliyor ki- sözcüklerini ilk kullanan Shakespeare’dir. Bunların dışında Shakespeare’in İngilizce’ye kazandırdığı kelime sayısının 3,000 civarında olduğu söylenir. Shakespeare’in 52 yaşındaki ölümü de gizemli bir şekilde tarihe gömülmüş ve gerçek nedeni bir türlü ögrenilememiştir, ancak mezarının olduğu Stratford’daki, Holy Trinity Kilisesi Papazı’nın notlarına göre ateşlenerek öldüğü söylenir. Tifo, tifüs gibi salgın hastalıkların yoğun olduğu o yıllarda bu tür bir salgın hastalığa yakalanıp ölmesi yüksek bir olasılık. Yazarlığa başlamadan önce Shakespeare’in bir taraftan tüccarlık yapan babasına yardım ederken diğer taraftan da çevre şehirlerde ve Londra’da sahnelenen oyunlarda çeşitli görevler aldığı söylenir.

Sosyal yaşamı ve yoğun bir iş hayatı olmasına rağmen (kendi işlettiği bir tiyatrosu ve yazdığı oyunların çoğunda rol aldığı biliniyor) bu kısa ömründe 37 oyun ve 154 sone yazmış. Ölümünden bu yana 450 yıl geçmesine rağmen, Google’da Shakespeare ile ilgili 157 milyon sayfa, Allah ile ilgili 132 milyon sayfa ve Elvis Presley ile ilgili 2.7 milyon sayfa mevcut. George W. Bush ile ilgili ise 14.7 milyon sayfa mevcut. Uranüs’ün çevresindeki toplam 27 adet Uydunun isimlerinin hepsi Shakespeare oyunlarındaki karakterlerden alınma.

Shakespeare isim ve soyadını 80’den fazla şekilde yazmış ve kayıtlara göre de bugün yazıldığı halini (William Shakespeare) hiç kullanmamıştır. Bu ilginç Dahî insan hakkında bilinen veya bilinmeyenlere şöylece bir teğet geçip gidiyoruz. Unutmayın, sadece Google’da 157 milyon sayfadan bahsettik, bu yazdıklarım ne ki.

Kaynak: Chambers, E.K., “The Problem of Chronology” in William Shakespeare: A Study of Facts and Problems, Volume I (Oxford: Clarendon Press, 1930), 243–274 Taylor, Gary. “The Canon and Chronology of Shakespeare’s Plays”, in Wells, Stanley and Taylor, Gary, with Jowett, John and Montgomery, William. William Shakespeare: A Textual Companion (Oxford: Oxford University Press, (1987; 2nd ed., 1997), 89