Tekne makine hasarlarında dikkat edilmesi gereken hususlar

Her bir kuruşun değerli olduğu bu kriz günlerinde, sigortalı armatörlerimiz, eskisine oranla daha dikkatli olmalı ve hasarını daha çabuk eksiksiz tazmin edebilmek için elinden geleni yapmalıdır. Bu yüzden de işi ilk baştan sağlam tutmalı ve kuralına göre hareket etmelidir. Bilinçsizlik yüzünden, sunulan belgelerdeki eksiklikler yüzünden hasar tazminlerinde vuku bulan gecikmeler çoğu kez basit önlemler alındığında bertaraf edilip, hasarlar pürüzsüz bir şekilde zamanında tazmin edilebiliniyor. Bu konu ile ilgili Joint Hull Committee’nin haziran ayı içinde yayınlamış olduğu yol gösterici tavsiyelerinden örnekleri sizlerle paylaşmak istedim. Şirketlerde sigorta ve hasarlar ile ilgilenen arkadaşların bu basit hatırlatmaları her an masalarında bulundurmalarını önemle tavsiye ederim.

Bir hasara sebebiyet verebilecek nitelikteki tüm olayları ayrıntılı bir şekilde, yer ve zaman belirterek brokeriniz aracılığı ile sigortacılarınıza bildirmeniz gerekir.

Klas müessesesine anında hasar ile ilgili ayrıntılı bilgi verilmesi gerekir. Geminin klası ile ilgili herhangi bir aralık, açıklık, müphemlik veya iptal durumu sigorta şartlarının ihlal edilmesi sayılacağından bu husus çok önemlidir.

Sigortacının bilahare rücû olanaklarına bir engel yaratmamak için hasara neden olabilecek üçüncü şahıslara gerekli protestoların usulüne uygun verilmesi gerekir.

Gemi can ve mal emniyeti açısından gerçekten tehlike altında ise kaptan ve sigortalı acilen kurtarma veya çekme ile ilgili gereken tedbirleri almalıdır. Geminin acil bir tehlike altında olmadığı durumlarda; sigortalı, sigorta eksperlerinin de görüş ve onayını alarak geminin emin bir limana çekilebilmesi için en sağlıklı ve hesaplı bir şekilde çekme işlemlerini ayarlaması gerekir.

Seyir defter(ler)i, kaptan veya mühendis raporları ve buna benzer diğer delil ve evraklar istendiği anda eksperlere gecikmeden teslim edilmelidir.

Özellikle makine hasarlarında, eksperler geminin klas kayıtlarını, ISM belgelerini, bakım onarım rapor ve kayıtlarını isteyebilirler. Bunların gecikmeden verilmesi gerekir.

Özellikle Institute Time Clauses (Hull) şartları altında sigortalanan gemilerde her bir hasarın bir nedeni olması gerekir ve her bir ayrı hasar nedeni için de ayrı bir muafiyet uygulanır. Ayrıca bu hasar nedeninin sigorta klozlarında belirtilen nedenlerden biri olması gerekir. Mümkün olan en erken bir zamanda bu hasar nedeni üzerinde eksperler ile mutabakat sağlanması şarttır. Aksi takdirde tamirat işleri belli bir yere gelir, sigortalı bu zamana kadar oldukça büyük harcamalarda bulunur ve hasar nedeninin teminata girmediği geç bir etapta anlaşılır ise ortaya hoş olmayan manzaralar çıkabilir, en azından süreçte ciddi gecikmeler yaşanır.

Tamirlere başlamadan önce hasarın boyutları, uygulanacak tamir yöntemleri hususunda sigorta eksperi ile mutabık kalınmalı ve alınan teklifler eksper ile danışılmak suretiyle sonuçlandırılmalıdır.

Sac değişimi söz konusu ise, değişecek bölümlere ve kullanılacak saclara armatörün teknik heyeti, klas surveyor ve sigorta eksperi ortaklaşa karar vermelidirler.

Makine hasarlarında makine açıldığında sigorta eksperine mutlaka haber verilmelidir.

Sigorta hasarının tamiri esnasında armatör şayet kendi bakım onarım işlerini de yapıyor ise bunların ayrıntılı çizelge ve raporlarının tutulması ve bilahare ekspere sunulması gerekir. Eksper raporunda hasar ile ilgili yapılan tamiratların gün hesaplamasını yaparken bu bilgi son derece önemlidir.

Tamirat atölyesi veya tersane tarafından sunulan masraf dökümleri, yedek parçalar için ödenen rakamlar, hasar ile ilgili yapılan her türlü seyahat ve ilgili masrafların eksper tarafından mutlaka görülüp onaylanması gerekir.