Aret Taşcıyan – Somali Korsanları Tekrar Sahnede / MarineDeal News

Somali korsanlari diye anilan ve 2006/2011 arasi Afrika Boynuzu, Aden Korfezi, Arap Denizi ve Hind Okyanusunu haraca kesen korsanlar grubu tarihteki diger korsanlarin arasina katilip kitaplarin sayfalari arasindaki yerlerini mi aldilar yoksa bir muddet icin kendilerini unutturdular mi?

2005’de gundeme gelen ve 2008’lerde zirveye oturan Somali Korsanlari 2011’e gelindiginde 237 gemiye saldirmis, bir yil zarfinda 11 gemi ve 216 rehin ele gecirmis, milyonlarca dolarlik fidye toplamislardi. O zamanlar korsanligin yarattigi ticari hacim 7 Milyar dolar civarinda idi. Bu mali hacmin icindeki onemli kalemlerin basinda bolgede gorev yapan savas gemilerinin maliyeti, korsan bolgeleri disinda seyretmek icin kullanilan ekstra yakit, kontr korsan faaliyetlerine harcanan paralar ve gemilerde alinan ekstra guvenlik onlemleri gelmekteydi. Alinan tum bu tedbirler Somali Korsanlarini bitirememisti ancak bastirabilmisti. 2011’den sonraki bes yil zarfinda Somali korsanlari kayda deger bir ticaret gemisine saldirma olayi gerceklestirmediler.

2005 yili hemen oncesine bir donup Somali karasularinda korsanligin asil baslama nedenlerine bir goz atalim. Ilk kacirilan gemiler ne tur gemilerdi ve nicin kacirilmisti. Bunlari yillar once yine bu sutunda yazmistim. Somali korsanlarinin cikis nedeni Somali’li balikcilarin karasularini basta, Iran, Ispanyol ve Uzak Dogulu trol avcilarindan korumak icindi. Somali karasularinda avlanan trolculer, Bolgede konuslanan savas gemilerinin ve  ozel koruma gorevlilerinin ilgi odagi hicbir zaman olmadilar ve yillarca suren ic ve bolgesel savaslarin olumsuz etkilerinden henuz kurtulamamis Somali’nin de sahillerini ve karasularini koruyacak bir donanmasi veya Sahil Guvenlik gucleri mevcut degildi. Bu durumda , deniz ve deniz urunlerini korumak yoresel balikcilara kalacakti. Iste boyle oldu, bir iki balikci gemisini rehin alarak baslayan bu korsanlik faaliyeti 2011’lere gelindiginde Dunyanin belli basil ulkelerinin savas gemilerini bu bolgeye yonlendirecek kadar guclenmisti. Somali Korsanlari ile mucadele etmek icin uluslararasi orgutler kuruldu. MSCHOA (Maritime Security Centre of Horn of Africa), UKMTO ( United Kingdom Marine Trade Operations ), EUNAVFOR ( European Union Marine Trade Operations ) bu uluslararasi kuruluslarin basinda gelen birkaci. Bu uluslararasi kurulus ve donanmalarin mevcutiyeti, bunlarin yanisira gemilerde alinan tedbirler ve kullanilan silahli muhafizlar sayesinde korsanlar gecici dahi olsa bastirildi ve 2011-2016 arasi kayda deger bir gemi kacirma olayina rastlanmadi.

2016 yilinda Somali’liler ,artik korsan mi desek balikci mi bilemiyorum ama, uzun bir aradan sonra tekrar sahnede idiler ve yine ticari gemilere  degil  Iran, Ispanyol ve Taiwan’li trolculere saldirip teknelerine el koymakla ise basladilar. Aynen 2005’de basladiklari gibi.  Bu islemi  karasularini ve deniz urunlerini korumak ugruna mi yaptilar yoksa bu trol teknelerini tekrar baslamayi planladiklari korsan faaliyetlerinde ana gemi (Mother Ship) olarak kullanmak uzere tutacaklar mi? Bunu zaman gosterecek. Yukarida da bahsettigim gibi , 2005 yilinda da faaliyetlere bu sekilde baslamamislarmiydilar? Bu trolcu teknelerin kacirilmasindan kisa bir sure sonra, 13 Mart 2016 tarihinde Mogadishu’dan Djibouti’e seyreden Panama Bayrakli M.T. Aris 13 Tankeri Afrika Boynuzunun takriben 11 Mil aciklarinda murettebati ile birlikte Somali’li korsanlar tarafindan kacirildi ve serbest birakilmasi icin fidye talebinde bulunuldu. Bilahare askeri guclerin mudahalesi sonucu gemi ve personelin serbest birakildigi duyuldu. Kacirma olayinin sorumlulugunu 2008’lerin meshur korsan kabilesi Majerteen/Siwaaqroon ustlendi. Bu acaba yine riskli bolgelerde uzun surecek olan bir karmasanin baslangicimiydi? Somali’de balikcilikla gecindiklerini iddia eden kabile uyelerinden bazilari  son gunlerde uluslararasi basina verdikleri demeclerde sikca gelecekte daha fazla ve daha siklikla yabanci gemi kaciracaklarini tekrarlayip durmaktalar. Bunun gostergelerini aslinda son bir yildir gormekteyiz.

2016’da askeri guclerin ve gemilerde gorevli silahli korumalarin mudahaleleri sonucu 11 korsan tesebbusu puskurtulmus ve henuz gecen hafta icinde de 20 kisilik bir korsan grubu bir gemiyi 40 dakika takip ettikten sonra takipden vazgecmistir.

Tum bunlar aradan 10 yildan fazla bir sure gecmesine ragmen korsanligin kokunun kazilamadigini  ve bolgeden askeri gucleri ve silahli korumalari cektigimiz anda tum filmin bastan basliyacagini gostermektedir gibime geliyor.